Nhắc đến u sụn màng hoạt dịch khớp (synovial osteochondromatosis) chắc nhiều người biết đến, đặc biệt là những thể điển hình tạo thành rất nhiều các viên sỏi cản quang trong khớp. Bản thân tôi cũng đã mổ rất nhiều các trường hợp u sụn màng hoạt dịch của các khớp trong đó có những trường hợp có đến hàng trăm viên trong khớp vai của bệnh nhân ( link:
http://www.dungbacsy.com/kien-thuc-pho-thong/www.dungbacsy.com//kien-thuc-pho-thong/phat-hien-hang-tram-vien-soi-trong-khop-vai-nguoi-benh-ci145.html ). Đó là những trường hợp điển hình, ở giai đoạn 3 của bệnh theo phân độ của Milgram. Ở giai đoạn này có thể dễ dàng chẩn đoán được chỉ với x quang thường quy do các u sụn đã canxi hoá gần như hoàn thành và màng hoạt dịch khớp đã ổn định, ít viêm, các triệu chứng chính của bệnh nhân chủ yếu liên quan đến các cản trở cơ học do các viên u xương sụn tự do trong khớp. Một trong những khó khăn trong chẩn đoán u sụn màng hoạt dịch là ở các giai đoạn sớm hơn: độ 1,2 theo Milgram. Đối với độ 1, biểu hiện chủ yếu là viêm màng hoạt dịch, các biểu hiện của u sụn gần như không rõ ràng và gần như là không chẩn đoán xác định được. Đối với độ 2, biểu hiện đã hình thành các u sụn và một số đã di động tự do trong khớp nhưng màng hoạt dịch vẫn chưa ổn định, vẫn còn biểu hiện tình trạng viêm. Các u sụn có thể chưa có canxi hoá hoàn chỉnh dẫn đến không phát hiện được trên x quang thường quy vì vậy có thể không xác định được chẩn đoán chính xác ngay trừ khi được thăm khám bằng siêu âm hoặc cộng hưởng từ bởi các bác sỹ có kinh nghiệm. Xin giới thiệu 1 trường hợp lý thú như vậy của 1 bệnh nhân được phẫu thuật thành công bằng phẫu thuật nội soi khớp khuỷu. Trân trọng !
Hình ảnh x quang khớp khuỷu của bệnh nhân chỉ gợi ý 1 khối ở vị trí phía trước của khớp khuỷu (các điểm cản quang không rõ ràng, cần quan sát kỹ lưỡng)
Hình ảnh phim cộng hưởng từ trên lát cắt nằm ngang của bệnh nhân (khối u sụn thể hiện màu trắng trên phim)
Hình ảnh cộng hưởng từ khớp khuỷu trên lát cắt đứng ngang (khối u sụn thể hiện màu trắng trên phim)
Hình ảnh 1 khối u sụn màng hoạt dịch qua nội soi khớp khuỷu
Hình ảnh 1 phần các u sụn màng hoạt dịch khớp khuỷu được lấy ra qua nội soi khớp khuỷu
PGS. TS Trần Trung Dũng